Dự án Sân khấu học đường do Cục Nghệ thuật trình diễn (Bộ Văn hóa – Thông tin) và Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc phối hợp thực hiện đã lôi cuốn sự chăm sóc của dư luận xã hội.
Khơi dậy một tình yêu
Tình yêu so với thẩm mỹ và thẩm mỹ và thẩm mỹ và thẩm mỹ và thẩm mỹ và thẩm mỹ và thẩm mỹ và nghệ thuật và thẩm mỹ và thẩm mỹ và thẩm mỹ và thẩm mỹ truyền thống của dân tộc, dường như đang ngày càng nhạt phai trong lòng công chúng, nhất là giới trẻ, những người đang tiếp cận đầy hào hứng với luồng văn hóa mới lạ của văn minh phương Tây.
Ðể thu hút người xem trở lại với những giá trị truyền thống vô cùng quý giá của dân tộc, những người làm nghệ thuật đã không quản khó khăn, thử nghiệm nhiều giải pháp để tìm lại khán giả, đặc biệt chăm sóc và hướng những hoạt động giải trí giải trí vào đối tượng người dùng người dùng người dùng người theo dõi trẻ.
Người đề xuất kiến nghị phát minh sáng tạo độc đáo thực thi dự án Bất Động Sản Bất Động Sản Bất Động Sản Bất Động Sản Bất Động Sản Sân khấu học đường là NSND Phạm Thị Thành, cùng lúc với hai dự án giảng dạy nghệ nhân múa rối nước trẻ và giảng dạy nghệ nhân hát ca trù trẻ.
Sân khấu học đường ngay lập tức đã thu hút sự chăm sóc của nhiều người, bởi tiềm năng chính của dự án là hướng sự chăm sóc đến đối tượng công chúng trẻ, rất trẻ, ngay từ khi còn là những em bé đang ngồi trên ghế nhà trường phổ thông. Dự án cũng đề cập một khái niệm khá mới mẻ: giảng dạy khán giả.
Người xem được tiếp cận với nghệ thuật truyền thống trải qua 1 số ít buổi trình diễn tinh lọc của những nghệ sĩ sân khấu chuyên nghiệp. Cùng với những trích đoạn tiêu biểu, những nghệ sĩ giao lưu, ra mắt những nét tiêu biểu, tinh hoa của nghệ thuật truyền thống bằng những hình thức phong phú, sinh động. Sau đó, những đơn vị trường được lựa chọn tham gia dự án tuyển chọn 1 số ít học viên có năng khiếu sở trường tham gia một khóa giảng dạy và giảng dạy và giảng dạy ngắn ngày, chủ yếu tập trình diễn 1 số ít trích đoạn chọn lọc.
Giai đoạn cuối của dự án là việc trang bị 1 số ít thiết bị âm thanh, ánh sáng ship hàng cho những chương trình biểu diễn nghệ thuật cho những đơn vị trường trực tiếp có học viên tham gia. Hy vọng của những người thực thi là trải qua những chương trình đào tạo, sẽ góp phần mở rộng biên độ hiểu biết về nghệ thuật truyền thống trong những em học sinh, từ đó khơi dậy tình yêu đối với nghệ thuật truyền thống, và đó sẽ là lớp người theo dõi tiềm năng của sân khấu dân tộc.
Theo số lượng thống kê của Cục Nghệ thuật biểu diễn, đã có hơn 1.000 em học viên của 55 trường trung học cơ sở và trung học phổ thông thuộc 18 tỉnh, thành phố trong cả nước được tiếp cận tinh hoa nghệ thuật truyền thống của dân tộc bằng hình thức này.
Các em đã có thể biểu diễn khá thuần thục một số ít ít trích đoạn tiêu biểu vượt trội vượt trội của sân khấu truyền thống như Xã trưởng – Mẹ Ðốp, Thị Mầu lên chùa, Hồ Nguyệt cô hóa cáo, Vinh quy bái tổ…
Ở một số địa phương, những nhóm biểu diễn của những em đã được mời đi biểu diễn trong những chương trình văn nghệ, được mời biểu diễn trên đài phát thanh và truyền hình địa phương và một số em sau khóa học đã ĐK thi vào những trường nghệ thuật.
Ðó là những tín hiệu đáng mừng, hiệu suất cao ghi nhận được trong bước đầu thông qua việc thực hiện dự án, chứng tỏ tính hữu ích của một chương trình thử nghiệm có quy mô. Thế nhưng, nhiều người lại tỏ ra không mấy mặn mà khi đề cập yếu tố mở rộng và nâng cấp dự án, sự ngại ngần chính từ những chưa ổn trong phương thức triển khai hiện nay.
Sự chưa ổn của phương pháp
Ðã có nghệ sĩ phát biểu quan điểm của mình một cách hình tượng, rằng, chúng ta không hề ra khơi trên một con tàu nhỏ, trang bị thô sơ. Dự án Sân khấu học đường đặt mục tiêu lâu dài, nhưng giải pháp thực thi lại chưa được sẵn sàng chuẩn bị chu đáo.
Dù biện minh bằng lý lẽ tôn trọng vốn truyền thống của dân tộc, tuy nhiên không ít người xem vẫn thấy phản cảm khi phải tận mắt chứng kiến những cô, cậu bé lên chín, lên mười đối đáp với nhau bằng những ngôn từ hoàn toàn không tương thích với lứa tuổi còn rất ngây thơ, trong trắng của những em như trong những trích đoạn Xã trưởng – Mẹ Ðốp, Thị Mầu lên chùa…
Chắc chắn rằng, những điều được học sẽ ảnh hưởng không ít đến tâm tư, tình cảm của những em, gợi lên những thắc mắc, hay ngộ nhận về đời sống trong khi vốn hiểu biết và nhận thức còn rất đơn giản.
Ðứng ở góc nhìn nghệ thuật, một số nghệ sĩ cho rằng, thời gian tập luyện quá ngắn không thể giúp các em đạt đến trình độ biểu diễn điêu luyện. Khi đem nhân rộng ra cộng đồng, vô tình, sự thiếu thuần thục đó sẽ đem đến một cách nhìn không chính xác về nét tinh hoa của nghệ thuật dân tộc.
Sẽ hiệu suất cao hơn, nếu tăng cường thời gian giao lưu và trình làng sự rực rỡ của quy mô một cách bài bản, có hệ thống. Trong khi, phổ biến hiện nay ở các địa phương là mời các nghệ sĩ của các đoàn nghệ thuật, chuyên nghiệp của địa phương và tùy theo năng lực nhận thức của từng người, các nghệ sĩ giới thiệu nghệ thuật đến công chúng.
Một trong những yếu tố rất nhiều người quan tâm khi đánh giá và thẩm định hiệu suất cao của dự án, là năng lực tiếp nối và nhân rộng của mô hình. Trong tình hình hiện nay, con số thực là rất nhỏ. Hầu hết các trường, khi lứa học viên được đào tạo ra trường thì các đạo cụ được trang bị cũng… xếp kho.
Các lớp học viên đàn em không hề nhận được chút kiến thức nào do các anh các chị truyền lại. Và chính các lớp học viên vừa qua đào tạo nghệ thuật, cũng ít có cơ hội “khoe” những điều mà mình đã khổ công rèn luyện mới có được.
Hiếm có địa phương nào lại quan tâm để mở ra các cuộc thi cho các em có điều kiện kèm theo biểu lộ khả năng, nơi nào ưu ái lắm thì mời đi biểu diễn dăm ba buổi tại một số cuộc họp đoàn thể, hoặc hoạt động chào mừng ngày lễ lớn… rồi thôi.
Thời gian biểu của những học viên thời nay đã quá khít khao, nên cũng không mấy người mặn mà với các khóa đào tạo nghệ thuật, nhất lại là nghệ thuật truyền thống. Thế nên, có địa phương được nhận kinh phí của dự án, vật vã mãi mới khởi động được chương trình, nhưng khởi động xong rồi lại để đấy, hết thời hạn cũng không tổ chức nghiệm thu, và lặng lẽ rút lui khỏi chương trình không kèn không trống.
Còn rất nhiều vấn đề mà những hoạt động thực tiễn đã làm phát sinh chưa ổn trong phương pháp triển khai dự án Sân khấu học đường. Nhưng có lẽ cũng không nên quá tập trung chuyên sâu để giải quyết từng câu hỏi đặt ra từ thực tế, mà nên nhìn một cách “dài hơi” hơn, xây dựng một chương trình hành động bài bản, quy mô, như sáng tạo những trích đoạn mang đậm bản sắc nghệ thuật truyền thống, nhưng phù hợp với lứa tuổi của đối tượng tiếp nhận; mạng lưới hệ thống hóa và tiêu chuẩn hóa các chương trình giới thiệu tinh hoa nghệ thuật truyền thống, mời các chuyên gia sân khấu tham gia giảng dạy; và khởi động những cuộc thi quy mô lớn về nghệ thuật truyền thống…
